Kelimebaz 30 - Corç (Patreon)

28 Kasım 2008

Türk milletinin yüzde sekseninin her akşam oturma odasına gi­ren bir isim artık Türkçe sayılmaz mı? Hele “Hey Corç versene borç” gibi atasözleri ve deyimlerimiz varken?

Adın aslı Yunanca Geôrgios, “toprak işleyen” yani “çiftçi” de­mek. Ge- bildiğimiz gêo-logia’daki gibi toprak, yer. -ôrgios da tıpkı ırgat gibi ergon kökünden, “işleyen, çalışan”. İngilizcesi George (/corc/), Fransızcası Georges (/jorj/), İtalyancası Giorgio (/corco/), İspanyolcası Jorge (/horhe/), Rusçası Iuryi (/yuri/), Er­menicesi Gevorg, Batı lehçesinde Kevork olmuş.

Bu ismi taşıyan Hıristiyan azizi Kayseri’de doğmuş, o sıralar İz­mit’te yerleşik olan Roma imparatorunun hassa ordusu kuman­danı olmuş. Hıristiyan ve üstelik de vicdani retçi olduğu ortaya çıkınca 303 senesinde idam edilmiş. Menkıbesi eski Anadolu inançlarıyla karışmış, bir sürü efsaneye konu olmuş. Anadolu ve Rumeli Müslümanlarının Hızır/Hıdır inançlarına çok benziyor. 23 Nisan’da kutlanan yortusu da (eski takvimde) Hızır İlyas/Hı­dırellez gününe denk geliyor.

Haçlı orduları 1098’de Antakya’yı muhasara ettiğinde, inanç bu ya, Aziz George Hızır gibi yetişip Haçlıların kenti almasına yardımcı olmuş. İngiliz kraliyet ailesinin Aziz George’u bayrak edinmesi bu olaya dayanıyor. Britanya bayrağındaki iki haçtan beyaz üstüne kırmızı ve düz olanı, belki bilirsiniz, Saint George haçıdır.