Kelimebaz 26 - Fırkateyn (Patreon)

25 Kasım 2008

Fırkateyn tipi gemiler Osmanlı donanmasında ilk 1774’te kay­dedilmiş, 1770’ler ve 1780’ler boyunca yoğun olarak inşa edil­miş. Sözcük önceleri fırkatûn, daha sonra fırkatîn/fırkateyn ola­rak geçiyor. İtalyanca fregatone’den alıntı.

Fregatone, Venedik tersanelerinde 17. yüzyıldan itibaren kul­lanılan bir yardımcı gemi tipinin adı. İtalyanca -one büyütme ekiyle, öteden beri bilinen fregata’nın “büyüğü” demek. Fregata tüm Batı dillerine İtalyancadan geçen bir ad. İngilizce frigate, Fransızca frégate, Osmanlıcası da firkete olarak geçiyor.

Fregata’nın kökeni ise muamma. İtalyanca’da 13. yüzyıldan iti­baren kaydedilmiş. En sık rastlanan açıklama Latince infarca­tum’dan türediği. Doğu dillerinden alındığına ilişkin bir teze de rastladım ama doyurucu bir kanıt görmedim.